Szkoła Podstawowa Nr 2

Wszyscy kochają misie! 25 listopada nasi pluszowi ulubieńcy obchodzili swoje święto i  dlatego nie mogło ich zabraknąć w dniu 27 listopada 2018 r. w naszej szkole. Wszystkie misie i inni pluszowi przyjaciele dzieci, opuścili zaciszne pokoiki i przybili wraz z uczniami do naszej placówki. Misiaki panoszyły się i na przerwach, i na lekcjach. Pełno ich było w bibliotece szkolnej, która na ten szczególny dzień zamieniła się Misiolandię. Były pluszaki oraz dekoracje związane z Dniem Misia. Szczególne podziękowania dla klas I-III, dzieci z oddziału przedszkolnego oraz rodzicom za przyprowadzenie misiów! Niektóre misie były ogromnych rozmiarów!

Wszystkim uczniom o tym dniu przypominała wystawa prac plastycznych uczniów z klas I-III oraz dzieci z oddziału przedszkolnego w Szkolnym Konkursie „Mój miś, mój przyjaciel”. Ilustracje Pluszaka, można było wykonać przy wykorzystaniu różnych materiałów plastycznych. Wykonano mnóstwo pięknych prac. Komisja miała trudne zadanie, przy wyborze tych najciekawszych prac.

A oto wyniki konkursu.

Dyplomy Mistrza Konkursu Plastycznego otrzymali:

Mateusz Cieśliński

Magdalena Potyrało

Wojciech Czarnowski

Maja Pilarska

Oliwia Korbut

Jakub Kostrzewski

Anna Sakowska

Wyróżnienia:

Franciszek Bagłaj

Franciszek Pięta

Weronika Piekalska

Zuzanna Dąbrowa

Dyplomy uznania za udział w konkursie:

Anna Górska                                                                  Marek Mieszkowski

Emilia Malinowska                                                        Daniel Siatkowski

Sebastian Szramkowski                                                Jarosław Głaz

Maciej Sumiński                                                            Julia Bednarczyk

Karolina Kurkowska                                                      Borys Osman

Julia Puchalska                                                              Jakub Nowakowski

Szymon Kąpiński                                                           Lena  Kąpińska

Julia Kisiel                                                                       Amelia Gałkowska

Nikodem Harendarczyk                                               Jakub Pindor

Wiktoria Jóźwiak                                                           Mikołaj Osojca

Tymoteusz Madeja                                                       Daniel Strzeszewski

Alicja Gulska                                                                  Piotr Obłój

Alicja Rojek                                                                    Wiktoria Kowarzyk

Tomasz Kordaczuk                                                        Lena Kisiel

Wszyscy uczestniczy otrzymali dyplomy, nagrody oraz upominki ufundowane przez Radę Rodziców, której bardzo dziękujemy!

W tym dniu podczas spotkań bibliotecznych w towarzystwie pluszaków, dzieci miały okazję zapoznać się z historią narodzin pluszowego misia. Zobaczyły jakie bajki oglądali ich pradziadkowie, dziadkowie oraz rodzice. Bezbłędnie zgadywały tytuły dzisiejszych bajek.

"Nie obejdzie się bez misia" - tak pisała w swoim wierszu Maria Czerkawska. Dlatego trudno wyobrazić sobie, żeby pominięto misie w książkach oraz w czasopismach dziecięcych. Podczas spotkania w bibliotece panie bibliotekarki zaprezentowały uczniom ciekawe pozycje książkowe.

Dzieci wspólnie z paniami odbyły podróż po świecie. Przy pomocy map i zdjęć zapoznały się z miejscami, gdzie powstają materiały z których wykonany jest pluszowy miś.

A także wysłuchały wiersz Czesława Janczarskiego pt.: „Naprawimy misia” , po czym odbyła się pogadanka o potrzebie szanowania zabawek.

 Chyba najwięcej emocji dostarczyło dzieciom udział w konkurencji „Misiowe Łapki”, która polegała na zebraniu wykałaczek przy pomocy kuchennych rękawic, co okazało się nie lada wyzwaniem, a także wybory Mistrzów Misiów; Najmniejszych Największych, Najbardziej Kolorowych oraz Najbardziej Puchatych.

Cały dzień upłynął nam na ciepłej i przyjaznej atmosferze. Wszystkim uczniom serdecznie dziękujemy aktywny udział w imprezie.

                                                                                                          Monika Wiaderna

                                                                                                          Dorota Cegiełko

W dniu 7 listopada klasy drugie wraz z opiekunami mieli okazję odwiedzić Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. W Centrum znajduje się około 340 eksponatów w sześciu galeriach tematycznych, Teatr Robotyczny, Park Odkrywców i Planetarium. Miejsce to wyróżnia się tym, że posiada liczne stanowiska doświadczalne i narzędzia pozwalające na samodzielne poszerzanie wiedzy o świecie nauki i techniki. Zwiedzając obiekt przez 3 godziny w grupach, uczniowie mogli nie tylko oglądać, ale również przeprowadzać eksperymenty na poszczególnych stanowiskach. Dzieci aktywnie szukały rozwiązań, nie bały się eksperymentu. Czerpały radość z nauki i poznawania świata. Wyjazd okazał się udany i owocny w nowe doświadczenia.

Beata Kuczyńska

Z WIZYTĄ W MIEJSKIM ARCHIWUM W PIASTOWIE

W dniu 23 listopada 2018 r. w ramach Ogólnopolskiej Akcji „A to Polska właśnie…” uczniowie klasy 2B wraz z opiekunkami: Beatą Kuczyńską oraz Moniką Wiaderną złożyły wizytę w Miejskim Archiwum w Piastowie podczas której wręczyły podziękowanie pracownikom za pomoc w realizacji  w wyżej wymienionej akcji oraz  miały okazję uczestniczyć w lekcji „Co kryje Miejskie Archiwum?” Spotkanie poprowadził p. Daniel Dalecki, który opowiedział dzieciom między innymi: Skąd pochodzi pierwsza nazwa naszego miasta? Kto jest autorem dzisiejszej nazwy naszej miejscowości?  Kto był pierwszym Patronem naszej szkoły? Co oznaczają te dziwne znaki na herbie Piastowa? Prowadzący pokazał także uczniom eksponaty związane z harcerstwem w związku  z 100-leciem istnienia ZHP w naszym mieście.

Na zakończenie dzieci miały możliwość zrobienia sobie zdjęcia w wybranej czapce wojskowej oraz otrzymały wspaniałe upominki od pracowników Archiwum.

Serdecznie dziękujemy wszystkim pracownikom Miejskiego Archiwum w Piastowie za pomoc w akcji oraz za wspaniałą lekcję, która pozostanie długo w pamięci dzieci.

                                                                                                          Monika Wiaderna

                                                                                                          Beata Kuczyńska

8 listopada w Miejskim Ośrodku Sportu i Rekreacji w Piastowie odbyło się Dyktando Miejskie „Gżegżółka” dla szkół. Naszą szkołę reprezentowało 5 uczniów, którzy najlepiej napisali test ortograficzno-interpunkcyjny na szkolnych eliminacjach:

Mikołaj Korzybski (kl. 6a)

Urszula Krawcowicz (kl. 6b)

Julia Wiśniewska (kl. 6d)

Sandra Jastrzębska (kl. 7b)

Julia Stępniak (kl.7c)

Uroczyste ogłoszenie wyników konkursu nastąpi 1 grudnia 2018 w Sali Miejskiego Ośrodka Kultury w Piastowie.

16 listopada w Dniu Patrioty i Patriotki a zarazem Dniu Tolerancji w naszej szkole rozegrała się patriotyczna gra korytarzowa. Uczniowie z 39 zespołów 3-4 osobowych (czyli łącznie około 140 uczniów!) z klas 4-8 rozwiązywali zadania w sześciu kategoriach tematycznych:

1. Duma z historii

2. Kultura, tradycja i język ojczysty.

3. Piastów - moja mała ojczyzna.

4. Działania na rzecz wspólnego dobra.

5. Szacunek i tolerancja.

6. Refleksyjnie o patriotyzmie.

Za wykonanie wylosowanego zadania w każdej z sal uczniowie otrzymywali od opiekuna sali stempel na specjalną "kartę gry".  Emocji i wysiłku intelektualnego było co niemiara! Organizatorów zachwyciło zaangażowanie a także pomysłowość uczestników! Ogłoszenie wyników wkrótce. Zapraszamy do sprawdzenia prawidłowych odpowiedzi na tablicy na 1 piętrze. Dziękujemy za udział! To pierwsza ale z pewnością nie ostatnia taka gra!

Co to za choroba?

Odra to bardzo zaraźliwa choroba wirusowa wywołana przez RNA wirusa z rodziny Paramyxoviridae.
Szacuje się, że w populacji nie szczepionej tzn. podatnej na zachorowanie jeden chory zaraża średnio aż 12-18 osób.

W jaki sposób można się zarazić?

Jedynym rezerwuarem zakażenia jest chory człowiek. Po zetknięciu się z nim ryzyko zachorowania wynosi 90–95%.
Chory jest zaraźliwy dla otoczenia w okresie  średnio 4 dni przed wystąpieniem charakterystycznej wysypki na skórze i do 4 dnia po jej pojawieniu się.

Czy po zetknięciu się z chorym na odrę zachoruję?

Przyjmuje się, że na zachorowanie na odrę podatne są wszystkie osoby, które nie posiadają udokumentowanego dwudawkowego szczepienia przeciw odrze lub  nie przechorowały odry, co zostało potwierdzone badaniem przeciwciał w surowicy krwi.

Czy łatwo jest się zarazić odrą?

Wirus odry przeżywa do 2 godzin na powierzchniach skażonych (zabrudzonych) wydzielinami chorych. Wirus odry przenoszony jest drogą powietrzną (inhalacyjną) i kropelkową poprzez aerosol wydzielin dróg oddechowych i śliny oraz przez bezpośrednią styczność z wydzieliną jamy nosowo-gardłowej chorego.
Bardzo rzadko zakażenie następuje drogą pośrednią przez przedmioty świeżo zanieczyszczone wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej.

Po jakim czasie od zakażenia zachoruję?

Okres wylęgania choroby wynosi 6 – 19 dni (średnio 13 dni).
Wirusy odry dostają się do organizmu przez usta lub nos oraz przez spojówki.
Po namnożeniu w błonach śluzowych przedostają się do różnych organów, tj.: skóry, nerek, żołądka, jelit, wątroby, mózgu, płuc.

Jakie są objawy odry?

Praktycznie u wszystkich chorych (98-99%) odra przebiega typowo z wysoką gorączką do 39 – 41 °C i charakterystyczną czerwoną, grubo plamisto-grudkową wysypką oraz zapaleniem spojówek, światłowstrętem i napadowym suchym kaszlem.

Czy to prawda, że odra może powodować epidemie?

W czasach przed wprowadzeniem powszechnych szczepień przeciw odrze chorowały prawie wszystkie dzieci i była to wówczas klasyczna choroba wysypkowa wieku dziecięcego o ciężkim przebiegu, ze szczytem zachorowań w wieku 1–9 lat, z czego 1/3 dzieci wymagała hospitalizacji. Co 2–3 lata wybuchały epidemie.                                                                                                    

W Polsce zgłaszano rocznie od 70 000 zachorowań w latach pomiędzy epidemiami do ponad 200 000 w latach występowania epidemii, przy czym odsetek zgłoszeń zachorowań przez lekarzy szacowano zaledwie na 25–30% ogółu zachorowań.

Od czasu wprowadzenia powszechnych szczepień przeciwko odrze (w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej w 1963 r., w Polsce w 1975 r.) liczba zachorowań na odrę na świecie i w Polsce istotnie się zmniejszyła. Nadal jednak, ze względu na jej dużą zaraźliwość, choroba występuje w Afryce i Azji południowo-wschodniej, choć jej ogniska wybuchają także w Europie.

Czy tegoroczna zwiększona liczba zachorowań na odrę to zdarzenie nietypowe?

Analizując dane statystyczne i epidemiologiczne dotyczące zachorowań na odrę w krajach Unii Europejskiej (dostępne na stronie internetowej ECDCwww.ecdc.gov) łatwo dostrzeżemy, że sytuacja epidemiologiczna odry w krajach UE/EOG  od kilku lat ma tendencję wzrostową.

W 2011 roku 29 państw członkowskich UE i EOG  zgłosiło 30 567 przypadków zachorowania na odrę. 90% spośród nich zarejestrowano w pięciu krajach UE -Francja, Włochy, Rumunia, Hiszpania i Niemcy.
Była to właściwie ta sama liczba, którą zgłoszono w 2010 r. (30 264), ale już w stosunku do roku 2009 (7 175 przypadków) i 2008 (7 817) zachorowań na odrę zarejestrowano 4-krotnie więcej.

W 2012 roku w 29 państwach UE i EOG odnotowano 8 230 przypadków odry. Zachorowania we Francji, Włoszech, Rumunii, Hiszpanii
i Wielkiej Brytanii stanowiły 94% wszystkich zgłoszonych.

W ciągu 2013 roku 30 państw UE/EOG zgłosiło 10 271 przypadków, 91% zgłosiły Niemcy, Włochy, Holandia, Rumunia i Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii. 

W roku 2014 r. 30 państw UE/EOG zgłosiło 3 616 przypadków, a 58,6% spośród nich zarejestrowały  Niemcy i Włochy. 

W 2015 r. odnotowano 3 969 przypadków odry w 30 państwach UE/ EOG, zachorowania w Niemczech stanowiły 62,1% wszystkich przypadków zgłoszonych w tym okresie.

W 2016 r. w 30 krajach UE/EOG zgłoszono 5 273 przypadki zachorowania na odrę. W Rumunii wystąpiło 42% wszystkich przypadków zgłoszonych w tym okresie (3 400 zachorowań i 17 zgonów).  

W roku 2017  zaobserwowano prawie 4-krotny wzrost liczby zachorowań na odrę w stosunku do lat poprzednich. Po rekordowo niskim poziomie 5273 przypadków odry w 2016 r. w roku 2017 zarejestrowano zachorowania u 14 600  osób.

Najwięcej przypadków zachorowań na odrę zarejestrowano w Rumunii (5 608), we Włoszech (5 098), w Grecji (967), Niemczech (929), co stanowiło odpowiednio 38%, 35%, 7% i 6% wszystkich przypadków zgłaszanych przez kraje UE/EOG oraz na Ukrainie (4767), w Serbii (702), Tadżykistanie (649), Francji (520), Federacji Rosyjskiej (408), Belgii (369), Wielkiej Brytanii (282), Bułgarii (167), Hiszpanii (152), Czechach (146) i Szwajcarii (105).

Spośród 37  zgonów z powodu odry zgłoszonych
w 2017 r. - 26 zarejestrowano w Rumunii, 4 we Włoszech, 2 w Grecji i po 1 w Bułgarii, Francji, Niemczech, Portugalii i Hiszpanii.

W Polsce również sytuacja epidemiologiczna dynamicznie się rozwija, mimo że wciąż jest lepsza niż w krajach sąsiednich.

W 2017 r.zgłoszono 58 zachorowań na odrę,  natomiast w  okresie od 1 stycznia do 31 października 2018 r. zarejestrowano już 144 przypadki.

Niepokojącym zjawiskiem jest pojawianie się lokalnych ognisk epidemicznych, w których chorują głównie osoby nieszczepione - zwłaszcza dzieci oraz obcokrajowcy z krajów o wysokiej zapadalności na odrę.

Odra w Europie dotyczy wszystkich grup wiekowych. Z danych epidemiologicznych wynika, że 45% osób, które zachorowały na odrę była w wieku 15 lat lub starszych, często były to osoby niezaszczepione. Najczęściej chorowali dorośli w wieku ≥20 lat (38% wszystkich przypadków) i dzieci w wieku <5 lat (37%).

Jednak najwięcej zachorować odnotowano wśród niemowląt poniżej pierwszego roku życia, które są zbyt małe aby mogły być zaszczepione, a jednocześnie najbardziej narażone na ciężkie powikłania i zgony w przebiegu choroby.

Najwięcej  przypadków zachorowań (365,9 i 164,4 na milion populacji) zaobserwowano u dzieci, odpowiednio,  w wieku <1 roku i 1-4 lata życia.  W tej grupie wiekowej również większość przypadków zachorowań dotyczyła osób niezaszczepionych.

Epidemiolodzy oceniają, że utrzymujące się rozprzestrzenianie się odry
w Europie wynika z niedostatecznego stanu zaszczepienia.

Odsetek osób nieszczepionych wahał się od 72% chorych w wieku 25-29 lat aż do 96% u dzieci w wieku <1 roku życia.

Dane ECDC pokazują, że wśród wszystkich zgłoszonych przypadków odry w 2017 roku, które wystąpiły u osób o znanym statusie zaszczepienia, aż 87% to osoby niezaszczepione a 80% dotyczy nastolatków i młodych dorosłych.  

Szczepienie co najmniej dwiema dawkami szczepionki przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR) pozostaje najskuteczniejszym sposobem zapobiegania dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby. Niestety wciąż w 20 z 27 krajów UE/EOG stan zaszczepienia przeciw odrze jest poniżej 95%, a tylko taki zapewnia odporność zbiorowiskową, w tym ochronę, osób które z powodu wieku (niemowlęta) lub stanu zdrowia (np. osoby z zaburzeniami odporności) nie mogą być zaszczepione.

W Polsce  stan zaszczepienia przeciwko odrze w ostatnich latach sukcesywnie się zmniejsza Zgodnie z wstępnymi  danymi NIZP-PZH w 2017 r. odnotowano stan zaszczepienia 94,0% dla dawki podstawowej szczepionki MMR, natomiast 93,0% dla dawki przypominającej.

Kiedyś odrę nazywano chorobą wieku dziecięcego.  Czy to znaczy, że dzieci chorują łagodniej?

To nie jest prawdziwe twierdzenie. Przebieg choroby u niemowląt i małych dzieci (do lat sześciu) jest o wiele cięższy niż u dzieci starszych i nastolatków. Odra przebiega też ciężko u osób dorosłych, a u połowy z nich dochodzi do rozwoju poważnych powikłań poodrowych.

Ponadto, wszystkie osoby z niedoborami odporności, czy to z powodu chorób czy leczenia zaburzającego odporność, niedożywione dzieci oraz kobiety w ciąży  należą do grup ryzyka rozwoju szczególnie poważnych powikłań odry i zgonu.

Jakie powikłania grożą po zachorowaniu na odrę i jaka jest częstość ich występowania?

Powikłania oraz zwiększone ryzyko ciężkiego przebiegu odry występują u ok. 30% osób chorych, większość z nich występuje u dzieci do 5 r.ż. oraz dorosłych powyższej 20 lat. Częstość występowania powikłań zależy od szerokości geograficznej występowania zachorowań, stanu odżywienia chorego oraz jego ogólnego stanu zdrowia.

Osoby z niedoborami odporności (zwłaszcza chorzy na białaczkę, chłoniaki, zakażeni HIV), niedożywione dzieci oraz kobiety w ciąży należą do grupy szczególnego ryzyka rozwoju powikłań odry i zgonów.

• biegunka i  odwodnienie występują średnio - u 80 osób/1000 chorych,

• zapalenie ucha środkowego - u 70-90 osób/1000 chorych,

• zapalenie płuc - u 10-60 osób/1000 chorych,

• zapalenie mózgu występuje u 1 osoby/1000 chorych,

• drgawki występują u 5 osób/1000 chorych,

• choroba kończy się zgonem u 1-2 osób/1000 chorych,

• podostre stwardniające zapalenie mózgu występuje u 1/ 2500 chorych.

Wśród innych rzadkich powikłań należy wymienić: małopłytkowość, hypokalcemię, zapalenie krtani, zapalenie tchawicy, zapalenie rogówki, zapalenie wątroby, zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie jelita grubego, zapalenie osierdzia, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie kłębków nerkowych.

Najgroźniejszym powikłaniem w przebiegu odry jest podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE) -  postępujące zaburzenie neurodegeneracyjne ośrodkowego układu nerwowego (OUN), prowadzące do zgonu. Najczęściej rozwija się kilka lub kilkanaście lat po zachorowaniu na odrę (średnio: 7 lat, zakres: od 1 mies. do 27 lat). Występuje u 1–4/100 000 chorych (3 razy częściej u mężczyzn niż kobiet), a czynnikiem ryzyka jest zachorowanie na odrę przed ukończeniem 2. roku życia. Dostępne dane sugerują jednak, że częstość występowania SSPE u dzieci, które zachorowały na odrę przed ukończeniem 1. roku życia, może być większa i wynosić nawet 1/600 dzieci.

Czy można się uchronić przed zachorowaniem na odrę?

Najbardziej efektywne jest szczepienie przedekspozycyjne tzn. wykonywane przed zetknięciem się z osobą chorą, zakaźną dla otoczenia, np. u dzieci w ramach Programu Szczepień Ochronnych  lub u dorosłych dotychczas nie szczepionych. Szczepienie przeciw odrze chroni przed zachorowaniem i ciężkimi powikłaniami (szczególnie neurologicznymi).

Podanie 2 dawek szczepionki p/odrze w odstępie co najmniej 4 tygodni zapewnia trwałą ochronę.

Szczepienia wykonuje się skojarzoną szczepionką przeciw odrze, śwince i różyczce. Skuteczność  szczepień p/odrze jest bardzo wysoka, po otrzymaniu dwóch dawek szczepionki co najmniej 95% (90-98%) dzieci jest chronionych przed zachorowaniem na odrę.

Szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce realizowane w ramach PSO są obowiązkowe dla dzieci,  tzn. finansowane z budżetu Ministra Zdrowia.
Podaje się je w następujących terminach:

• w 13-15 miesiącu życia (I dawka),

• w 10 roku życia (II dawka) a  od stycznia 2019 r. w 6 r.ż.

A czy można coś zrobić jeśli już zetknęliśmy się z chorym na odrę a nie jesteśmy uodpornieni?
Zalecane jest, aby po kontakcie z chorym na odrę nieuodpornione osoby zaszczepić szczepionką MMR  i poddać je izolacji przez 21 dni po kontakcie z chorym.

Szczepienie MMR wykonane w ciągu 72 godzin po kontakcie z chorym może zapobiec zachorowaniu lub złagodzi przebieg choroby.
Osobom dotychczas nieszczepionym należy podać pierwszą dawkę MMR, a tym którzy posiadają dokument potwierdzający szczepienie 1 dawką szczepionki przeciwko odrze lub MMR, należy podać drugą dawkę, o ile zachowany jest co najmniej 4-tygodniowy odstęp między dawkami.

Warto jest  szczepienie p/odrze wykonać nawet po upływie 72 godzin od kontaktu. Jeżeli bowiem po obecnym kontakcie nie dojdzie do zakażenia, to szczepienie zapewni ochronę w razie kolejnej ekspozycji na odrę, świnkę lub różyczkę.

Zaszczepienie MMR w okresie wylęgania odry nie zaostrzy jej przebiegu.

Przyczyną objawów podobnych do odry, w krótkim okresie po szczepieniu może być  naturalne zakażenie lub wirus szczepionkowy, co można zróżnicować tylko metodami laboratoryjnymi. Należy też pamiętać, że u ok. 25% osób szczepionych p/odrze, śwince i różyczce po upływie 7-10 dni od dnia podania szczepionki może wystąpić odczyn poszczepienny z objawami „odropodobnymi”.

Czy zachorowanie i podejrzenie zachorowania na odrę podlega zgłaszaniu przez lekarza do Inspekcji Sanitarnej? I w jakim celu jest to wykonywane?

Zgodnie z zapisami ustawowymi (Ustawa z dn. 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi ( Tekst jednolity 2018 r., poz. 151) lekarz ma obowiązek zgłoszenia podejrzenia lub zachorowania na odrę do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego terytorialnie właściwego dla miejsca stwierdzenia choroby. Bardzo ważne jest aby lekarz dokonał zgłoszenia w ciągu 24 godzin od powzięcia podejrzenia zachorowania na odrę, zważywszy na wielką zakaźność osoby chorej dla otoczenia.

• Ø Do obowiązków lekarza należy też zadbanie o izolację osoby chorej, w taki sposób aby ograniczyć szerzenie się zakażeń wtórnych oraz zidentyfikowanie dotychczas nieuodpornionych osób z otoczenia chorego aby wspólnie z pracownikami Państwowej Inspekcji Sanitarnej móc zrealizować działania przeciwepidemiczne.

Najważniejszą rzeczą jest ocena stanu uodpornienia u wszystkich osób,
u których istnieje ryzyko zachorowania po kontakcie z chorym na odrę.

Za osoby uodpornione uznaje się te, które mają udokumentowane dwukrotne szczepienie przeciwko odrze lub przechorowały odrę.

Jakie działania są podejmowane w czasie ogniska epidemicznego odry?

Osoby z otoczenia chorego na odrę uznane za nieudpornione należy poddać szczepieniu, o ile nie występują przeciwwskazania. W przypadku dużego ogniska epidemicznego, obejmującego dzieci w wieku przedszkolnym (1–6 lat) lub osoby dorosłe zaszczepione 1 dawką MMR, należy rozważyć podanie drugiej dawki szczepionki.
Należy rozważyć również szczepienia u niemowląt w wieku ≥6 miesięcy, jeżeli ryzyko zachorowania na odrę jest zwiększone.

Dzieci, które szczepionkę MMR otrzymały przed ukończeniem 12 miesięcy, wymagają jednak ponownego podania 2 dawek szczepionki z zachowaniem zalecanego odstępu pomiędzy dawkami. Pierwszą z tych dawek należy podać nie wcześniej niż w wieku 12 miesięcy.

Co to jest i czemu służy program eliminacji wirusa odry?

Eliminację odry na określonym terenie można osiągnąć przy odpowiednio wysokim odsetku osób zaszczepionych w danym społeczeństwie (≥95% w każdym roczniku). Wówczas przerywa się krążenie wirusa odry w populacji. Oznacza to, że jeżeli w społeczeństwie znajdzie się chora (zakażająca) osoba, brak osób nieuodpornionych w jej otoczeniu uniemożliwi rozprzestrzenienie się wirusa odry.

Od 1998 r. Region Europejski Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jest objęty Programem Eliminacji Odry (i Różyczki). Uczestniczy w nim 51 krajów regionu europejskiego. Strategia programu obejmuje utrzymanie 95 % poziomu zaszczepienia populacji przeciw odrze oraz monitorowanie sytuacji epidemiologicznej choroby poprzez rejestrowanie wszystkich zgłoszonych przez lekarzy przypadków zachorowań i podejrzeń zachorowań na odrę oraz prowadzenie diagnostyki laboratoryjnej.

W Polsce zgodnie z założeniami Programu Eliminacji Odry i Różyczki w Regionie Europejskim, badanie laboratoryjne w kierunku odry należy wykonać w Laboratorium Referencyjnym WHO usytuowanym w Zakładzie Wirusologii NIZP – PZH w Warszawie. W celu potwierdzenia lub wykluczenia zachorowania na odrę należy oznaczyć poziom swoistych przeciwciał w klasie Ig M w surowicy krwi (test ELISA) i/lub wykonać izolację lub badanie molekularne (PCR), wykrywające obecność RNA wirusa w materiale biologicznym. Diagnostyka laboratoryjna stosowana we wszystkich podejrzanych przypadkach świadczy o wysokiej czułości nadzoru epidemiologicznego, a izolacja wirusa odry pozwala na przeprowadzenie genetycznej charakterystyki dzikich szczepów wirusa odry w celu zidentyfikowania źródeł zakażenia oraz rozróżnienia pomiędzy rodzimymi i importowanymi zachorowaniami.

Prowadzona weryfikacja zachorowań na odrę i różyczkę mająca na celu ich wyeliminowanie w  krajach UE, przybliża region europejskie WHO do osiągnięcia celu. Każdego roku niezależna Regionalna Komisja ds. Weryfikacji (RVC) sprawdza dane krajowe i działania w zakresie szczepień oraz wydaje zalecenia mające na celu rozwiązanie konkretnych problemów. Według stanu na koniec 2016 r. 42 z 53 krajów regionu przerwało endemiczną transmisję odry. Jednak, dopóki nie zostaną zabezpieczeni wszyscy wrażliwi na zakażenie (zarówno dzieci jak i dorośli), epidemie będą się pojawiać. Jeśli ma zostać osiągnięty cel eliminacji, to liczba szczepień dla dzieci i dorosłych musi wzrosnąć w wielu krajach, ponieważ aby przerwać krążenie wirusa odry w populacji zakres szczepień zarówno pierwszej, jak i drugiej dawki musi wynosić co najmniej 95% na wszystkich szczeblach niższych niż krajowy.

Dlaczego warto szczepić się przeciw odrze?

Należy pamiętać, że osoby, które nie są odporne na odrę mogą zakazić się zarówno od osób chorych ze swojego otoczenia ( min. przedszkole, szkoła, zakład pracy, rodzina)  jak również podczas wyjazdu za granicę, gdzie istnieje możliwość kontaktu z osobami chorymi. Dodatkowo osoby chore przyjeżdżające do Polski z krajów, gdzie odnotowywane są przypadki odry mogą stanowić źródło zakażenia dla jeszcze niezaszczepionych niemowląt lub nieszczepionych starszych dzieci i dorosłych.

Tylko osoby uodpornione, które przechorowały odrę lub zostały, w sposób właściwy 2 dawkami, zaszczepione przeciwko odrze, są chronione przed zachorowaniem.

Opracowanie
Oddział Nadzoru Epidemiologii
WSSE w Warszawie